Κυριακή 27 Μαΐου 2012

Η Σώτη Τριανταφύλλου κοντά μας!

Ήταν 5 Μάη 2012, παραμονές εκλογών, όταν η Σώτη Τριανταφύλλου ήρθε να συναντήσει τα μέλη της Λέσχης μας. Δεν ήταν προγραμματισμένη κάποια εκδήλωση... Επιθυμούσαμε να τη δούμε ιδιαιτέρως, ως μέλος της δικής μας Λέσχης Ανάγνωσης και να μας συντονίσει μια συζήτηση για το τελευταίο βιβλίο που διαβάσαμε, που μάλιστα ήταν δική της πρόταση: "Ο υπέροχος Γκατσμπυ" του Σκοτ Φιτζέραλντ.
Παρεϊστικα, λοιπόν, συναντηθήκαμε για να τη γνωρίσουμε καλύτερα σε παραλιακό ταβερνάκι της πόλης. Αναπόφευκτο να μιλήσουμε για πολιτική. Μοιράστηκε μαζί μας τις απόψεις της για τη "Χρυσή Αυγή", για την ελληνική αριστερά, για την πορεία της παιδείας στην Ελλάδα, αλλά και στην Αμερική, που ζούσε μέχρι πρότινος, όπου έκλεισε το σχολείο που δούλευε με τα 1600 παιδιά, την απογοήτευση που εισπράττει από την Ελλάδα και πολλά άλλα θέματα...


Στη συνέχεια πήγαμε σε κεντρικό καφέ της πόλης, εφόσον η Λέσχη δεν διαθέτει δικό της χώρο για τις συναντήσεις της, αλλά φιλοξενείται σε παρόμοιες επιχειρήσεις. Εκεί μας μίλησε και για το βιβλίο που μας είχε προτείνει να διαβάσουμε, την ιστορία του Μεγάλου Γκάτσμπυ, ενός Αμερικανού που, μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και λίγο πριν το "κραχ", πλουτίζει με όχι απαραίτητα ηθικούς τρόπους... Παρέχει στο μέγαρό του συνεχώς πάρτυ και δεξιώσεις διατηρώντας ένα μυστήριο γύρω από το πρόσωπό του. Κινητήριος δύναμη είναι μια γυναίκα, η οποία ήταν παλιά του αγαπημένη και τώρα παντρεμένη με άλλον, μια που εκείνος δεν μπορούσε τότε να της προσφέρει το "αμερικανικό όνειρο". Συναντάμε κι άλλους ολοκληρωμένους ήρωες που η ζωή τους είναι δηλωτική της ηθικής της εποχής και της αλλοτρίωσης που το αμερικάνικο όνειρο επέβαλε.
Ο στόχος φαίνεται να είναι αυτή ακριβώς η αλλοτρίωση που επέρχεται με την απόκτηση πλούτου και υλικών αγαθών.
Πιο βαθειά, όμως, σε μια δεύτερη ανάγνωση διαπιστώνουμε τη δυστυχία του Γκάτσμπυ, που είναι προσκολλημένος στο παρελθόν, δε ζει το παρόν του και δεν αντιλαμβάνεται πόσο δυσοίωνο θα είναι το μέλλον του. Ολη αυτή η προσκόλληση στο παρελθόν κα στα παλιά του αισθήματα, που οι άλλοι άνθρωποι, και κυρίως η γυναίκα που τον ενδιαφέρει, δεν ενστερνίζονται, προδιαγράφει το τέλος του, το τραγικό του τέλος. Ένα θάνατο που δεν έχει καμιά δόξα και "γκλάμουρ", που δεν έχει φίλους να τον κλάψουν, που δείχνει πόσο μόνος ήταν πραγματικά παρά το μύθο που είχε δημιουργήσει.


Αφού ολοκληρώσαμε τη συζήτηση για το βιβλίο, κατέφτασαν στο χώρο τα νιάτα. Μαθητές από τη Λέσχη ανάγνωσης του 2ου ΓΕΛ Κω, που τη γνώρισαν μέσα από το βιβλίο της "Για την αγάπη της Γεωμετρίας", στα πλαίσια της λειτουργίας της Λέσχης ανάγνωσης του σχολείου.

Τη ρώτησαν για το βιβλίο, αλλά γρήγορα η συζήτηση πέρασε σε πιο προσωπικά θέματα, όπως για τη ζωή της, τις σπουδές της και τον αυτοβιογραφικό χαρακτήρα των έργων της. Είναι σύνηθες φαινόμενο τα παιδιά να θεωρούν ότι τα στοιχεία που αναφέρονται στα βιβλία είναι αυτοβιογραφικά. Τους διαχώρισε το αυτοβιογραφικό από το μυθοπλαστικό στοιχείο, αλλά και τόνισε τον συγκερασμό τους.
Θυμήθηκε και μοιράστηκε μαζί μας τις αναμνήσεις της από τα μαθητικά της χρόνια, όταν λόγω πίεσης των γονιών της πέρασε πρώτη (!) στη Φαρμακευτική Αθηνών και πήρε το πρώτο της πτυχίο. Ύστερα πήγε στο Παρίσι, όπου σπούδασε Γαλλική Φιλολογία, εργαζόμενη παράλληλα για να εξοικονομήσει τα δίδακτρα. Τέλος πήγε στη Νέα Υόρκη, να σπουδάσει Αμερικανική Ιστορία, την οποία και δίδαξε. Πάντα όμως ήθελε να γίνει συγγραφέας. Και το κατάφερε και αυτό. Κυρίως αυτό!
Μίλησε για το σύστημα παιδείας σε Ελλάδα και Αμερική. Μας μίλησε για τη συμπεριφορά των μαθητών σε Ελλάδα και Αμερική. Ήταν ιδιαίτερα δηκτική με τους Έλληνες εκπαιδευτικούς και το σύστημα που υπηρετούν.
Απάντησε και σε κοινωνικές αναζητήσεις των παιδιών, όπως  για τη θέση της για την οικογένεια. Τόνισε ότι δεν είναι όλοι οι άνθρωποι φτιαγμένοι για να κάνουν οικογένεια, αλλά από τη στιγμή που το επιλέγουν, πρέπει να θέτουν και να υπακούν σε κανόνες. Μίλησε για το χρήμα σε σχέση με την οικογένεια. Ότι δεν πρέπει να θεωρούνται υποκατάστατο της οικογενειακής ζεστασιάς τα χρήματα. Άλλα εφόδια πρέπει να δίνουν οι γονείς στα παιδιά. Εξάλλου και τα ίδια τα παιδιά χρειάζονται τα όρια της οικογένειας και όχι τα χρήματά της. Οι γονείς οφείλουν να βοηθούν τα παιδιά να αποκτούν ανεξαρτησία.
Τα συμβούλεψε να μην απογοητεύονται με τίποτα. "Να πέφτεις εφτά φορές και να σηκώνεσαι οχτώ", είπε χαρακτηριστικά. Φράση που σημάδεψε το πέρασμά της από τις ψυχές των μαθητών, αλλά και τις δικές μας.
Συνήθως απογοητεύομαι από τη γνωριμία εκ του σύνεγγυς με ανθρώπους που θαυμάζω και εκτιμώ μέσα από το έργο τους. Η Σώτη ήταν μια ευχάριστη έκπληξη!
Σύγχρονη και μοντέρνα με νέες και δροσερές απόψεις, εφ' όλης της ύλης, παράλληλα με ωριμότητα, αυτοπεποίθηση και αυτογνωσία, μίλησε στα παιδιά και εμάς και μας "κέρδισε". Οι απόψεις της διατυπώνονταν καθαρές έως και απόλυτες κάποιες φορές. Σίγουρη για τις επιλογές της μοιράστηκε τα "πιστεύω" της σε μια ατμόσφαιρα άκρως φιλική, άνετη, ζεστή. Δίνει το μήνυμα μέσα από τη ζωή της πρώτα και από τα βιβλία της έπειτα:
Η ζωή είναι πολύ μικρή για να είναι θλιβερή, και πολύ μεγάλη για να είναι βαρετή!

    ΝΤΑΙΖΗ ΠΕΡΕΖΟΥ

Τετάρτη 23 Μαΐου 2012

Χίλντα Παπαδημητρίου: "Για μια χούφτα βινύλια" μέσω... Skype!


Για μια χούφτα βινύλια και πολλά άλλα διόλου ευκαταφρόνητα συζητήσαμε με τη συγγραφέα Χίλντα Παπαδημητρίου, το Σάββατο 17 Μαρτίου, με αφορμή τη διαδικτυακή της «επίσκεψη» στη Λέσχη Ανάγνωσης Κω. Αφού αποκαταστάθηκαν τα τεχνικής φύσης θέματα ήχου, συνδεθήκαμε με το αθηναϊκό LC Book Club που τη φιλοξενούσε στο χώρο του.
Το κλίμα δεν άργησε να ζεσταθεί. Έγιναν οι απαραίτητες συστάσεις, κατατοπίσαμε αμφότερους για τις συνήθειες κάθε λέσχης και περάσαμε στον Χαρίδημο, τον ήρωα του βιβλίου της Χ. Παπαδημητρίου. Ο Χάρης λοιπόν, όπως μας είπε, στην πορεία της συγγραφής διεκδίκησε το ρόλο του κεντρικού ήρωα, αν και άλλα ήταν τα σχέδιά της εξαρχής. Χαρακτηριστικό είναι, συμφωνήσαμε όλοι, το πώς ο Χάρης, αν και ιδιοσυγκρασιακά αποκλίνει αρκετά από τον κλασικό αστυνομικό του εγκληματολογικού -χοντρός, μη δημοφιλής τόσο ως παιδί όσο και ως ενήλικας, γκαφατζής, χωρίς αυτοπεποίθηση αρκετές φορές- καταφέρνει ωστόσο να μας γίνει συμπαθής. Και προς μεγάλη χαρά όσων αναγνωστών τον συμπάθησαν, μας ανακοίνωσε ότι ο ήρωας του αστυνομικού αυτού μυθιστορήματος εξασφάλισε σίγουρη συμμετοχή και για το επόμενο βιβλίο της.
Γράφω για τον Χαρίδημο σαν να πρόκειται για υπαρκτό πρόσωπο, αφού αν κρυφάκουγε κανείς τη συζήτησή μας θα σχημάτιζε πράγματι την εντύπωση ότι μιλάμε για μια αληθινή παρέα ανθρώπων και όχι για πρόσωπα μυθιστορήματος: «Ποια ήταν τα κίνητρα της Σόνιας όταν ομολόγησε», «τσάι σαν αυτό που προτιμούσε η Σόνια;» ή «Τι βιβλία διάβαζε η Λέσχη Ανάγνωσης της μητέρας του Χάρη», ήταν μερικές μόνο από τις ερωτήσεις που θέσαμε στην Χίλντα, οι οποίες μας πρόδωσαν: «ζήσαμε» μαζί με τους ήρωες κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης.
Μας απασχόλησαν βέβαια και κοινωνικά θέματα που αντανακλώνται στην πλοκή του μυθιστορήματος αυτού, όπως το αν ο οικογενειακός θεσμός φαίνεται να περνάει κρίση, αφού στο βιβλίο καμία οικογένεια δεν έχει την παραδοσιακή της μορφή (χωρισμένα ζευγάρια, άντρες προχωρημένης ηλικίας που ζουν με τις μανάδες τους). Η Χίλντα σε αυτό μας απάντησε πως τέτοιου είδους οικογένειες είναι σήμερα μια πραγματικότητα υπαρκτή όσο και οι πιο παραδοσιακές, οπότε αφού υπάρχουν στη ζωή γιατί να μην υπάρχουν και στο βιβλίο, αφού μάλιστα εξυπηρετούσαν και την πλοκή του.
Μάθαμε ακόμα πως το βιβλίο δεν είναι αφιερωμένο μόνο στο βινύλιο αλλά, κυρίως, στο μικρό δισκάδικο που χάνεται. Οι μυημένοι του χώρου θα θυμούνται πως για κάθε γειτονιά το  μικρό δισκάδικο δεν ήταν ένα ακόμα κατάστημα, αλλά σημείο συνάντησης και συζητήσεων για τους μουσικόφιλους. Η ίδια η συγγραφέας είχε δισκάδικο στο παρελθόν, οπότε δεν της ήταν δύσκολο να αναπαραστήσει την ατμόσφαιρά του, αφού επρόκειτο για βίωμά της. Δεν ήταν τυχαίο επίσης ότι το πρώτο της μυθιστόρημα ήταν αστυνομικό, αφού σαν παιδί όχι μόνο διάβασε πολλά παρόμοια βιβλία, μα εξέφρασε κιόλας στον εαυτό της, σε ηλικία 11 ετών, την επιθυμία να γίνει συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων!
Τα παραπάνω είναι  μερικά μόνο στιγμιότυπα από την συζήτησή μας με τη Χίλντα Παπαδημητρίου. Ήταν μια διαφορετική, πρωτότυπη και ενδιαφέρουσα  «στιγμή» για τη Λέσχη μας και την ευχαριστούμε πολύ.

Κυριακή 20 Μαΐου 2012

Επόμενο βιβλίο...


Ταξίδι στην άκρη της νύχτας

Ταξίδι στην άκρη της νύχτας

Θέμα:  Ξένη πεζογραφία


Μετάφραση:  Σεσίλ Ιγγλέση-Μαργέλλου

Σελίδες:  638

Ημ. Έκδοσης: 01/04/2009


Περιγραφή:

"Αριστούργημα!"... "Ανοσιούργημα!"... "Μνημειώδες!"... "Ελεεινό!"... "Υψηλό!"... "Χυδαίο!"... "Κωμικό!"... "Τραγικό!"... "Κωμικοτραγικό!"... "Φιλάνθρωπο!"... [...] "Ακροδεξιό!"... "Αναρχικό!"... [...] "Έκφυλο!"... "Χειμαρρώδες!"... "Ηρωικό!"... [...]
Μυριάδες λέξεις γράφτηκαν ήδη το 1932, όταν οι εμβρόντητοι αναγνώστες σαλπάρισαν γι αυτό το αναπάντεχο Ταξίδι, που άλλαξε τα τοπία της γλώσσας, της τέχνης, της ζωής! Μυριάδες γράφονται ακόμη, γιατί το ασύγκριτο μυθιστόρημα του Σελίν εξακολουθεί να μας συγκλονίζει, να μας μεταμορφώνει, να μας μετουσιώνει. Κανείς δεν επέστρεψε, κανείς δεν θα επιστρέψει αλώβητος από την "άκρη της νύχτας".
(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

και επόμενο ραντεβού για τη συζήτησή του
τον Σεπτέμβριο 2012
(σε χρόνο και τόπο που θα ανακοινώσουμε εγκαίρως)


Καλό καλοκαίρι!