Το άγαλμα του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας, στην πλατεία Κορνάρου στο Ηράκλειο της Κρήτης. Το άλογο και ο Ερωτόκριτος φαίνονται να "κινούνται".
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ
ΕΡΩΤΙΚΟ ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ 17ου ΑΙΩΝΑ
(Σε κρητική διάλεκτο)
Ποιητής : ΒΙΤΣΕΝΤΖΟΣ ΚΟΡΝΑΡΟΣ
Ο βασιλιάς Ηράκλης παντρεύεται την Αρτέμη
Ξετελειωμένος βασιλιός κι άξος σε πάσα τρόπο,
Που οι εμιλιές του ήσα σκολειό και νόμος των ανθρώπω.
Μικρούλης επαντρεύτηκε κ’ εσυντροφιάστη ομάδι
Με ταίρι που ποτέ κιανείς δεν τού ΄βρισκε ψεγάδι.
Αρτέμη την ελέγασι τη ρήγισσαν εκείνη
άλλη κιαμιά στη φρόνεψη δεν ήτο σαν αυτείνη.
Αγαπημένο αντρόγυνο ήτονε πλια παρ’ άλλο
και μόνον ένα λογισμόν είχαν πολλά μεγάλο,
γιατί ‘σα χρόνους ανταμώς και τέκνα δεν εκάμα
σ’ έγνοια μεγάλη και βαρά τσ’ έβανε τέτοιο πράμα.
Περνούν οι χρόνοι κι οι καιροί και η ρήγισσα εγαστρώθη
Κι ο ρήγας απ’ το λογισμό και βάρος ελυτρώθη.
Μια θυγατέρα ήκαμε πού ‘φεξε το παλάτι
Κείνη την ώρα που η μαμμή στα χέρια την εκράτει.
Έτσι γεννήθηκε η Αρετούσα.
Χαριτωμένο θηλυκό τως τό ‘καμεν η φύση
κ’ ίσα τση δεν ευρίσκετο σ’ Ανατολή και Δύση.
Κι ωσά βασίλισσας παιδί και ρήγα θυγατέρα,
Πόθο μεγάλον ήβανε στο γράμμα νύκτα μερα.
Ο βασιλιάς Ηράκλης είχε ξεχωρίσει απ’ τους συμβουλάτορές του τον Πεζόστρατο, ο οποίος είχε γιο τον Ερωτόκριτο.
Ήτονε δεκοχτώ χρονώ, μά ’χε γερόντου γνώση
Οι λόγοι του ήσανε θροφή κι η ερμηνειά του βρώση
και τ’ όνομα του νιούτσικου Ρωτόκριτον ελέγα
ήτονε τσ’ αρετής πηγή και τσ’ αρχοντιάς η φλέγα.
Κι όλες τσι ΄χαρες π’ ουρανοί και τ’ ¶στρη εγενήσσα,
μ’ όλες τον εμοιράνασι, μ’ όλες τον εστολίσα.
Ο Ερωτόκριτος και η Αρετούσα ερωτεύονται. Οι γονείς της όμως φέρνουν αντιρρήσεις για τον γάμο αυτό και ο βασιλιάς εξορίζει τον Ερωτόκριτο και φυλακίζει την κόρη του έως ότου αυτή αλλάξει γνώμη.
Πέντε χρόνια μετά, η Αρετούσα είναι ακόμη φυλακισμένη. Ο Ερωτόκριτος έχει επιστρέψει κρυφά και μεταμφιεσμένος, για να υπερασπιστεί την πατρίδα του σε μια δύσκολη στιγμή της. Ο βασιλιάς αναγνωρίζει την προσφορά του άγνωστου και δέχεται να του δώσει την κόρη του Αρετούσα για σύζυγο. Ο Ερωτόκριτος φανερώνεται και η ιστορία αποκτά το αναμενόμενο αίσιο τέλος.
Αγαπημένο αντρόγυνο σα τούτο δεν εφάνη
Μουδ’ έτοιο καλορίζικο, χαιράμενο στεφάνι.
Πλια ζήσαν κ’ εγεράσασι παρά που δίδει η φύση
Καλή καρδιά τους έθρεφε σαν το δεντρόν η βρύση.
Εκάμασι παιδόγγονα κι όλα εγενήκαν πλούσα
Και μάνα και κερά λαλά εγίνη η Αρετούσα. (λαλά = γιαγιά)
Συμπέρασμα :
Για τούτου όπου ‘ναι φρόνιμος, μηδέ χαθή στα πάθη
Το ρόδο κι όμορφος αθός γεννάται μες στ’ αγκάθι.
Στο τέλος ο ποιητής δίνει στοιχεία για τον εαυτό του.
Θωρώ πολλούς και πεθυμούν κ’ έχω το γροικημένα
Να μάθουν τις εκόπιασεν εις τ’ απανωγραμμένα.
ΒΙΤΣΕΝΤΖΟΣ είν’ ο ποιητής και στη γενιά ΚΟΡΝΑΡΟΣ
Που να βρεθή ακριμάτιστος, σα θα τον πάρη ο Χάρος.
Στη Στείαν εγεννήθηκε, στην Στείαν ενεθράφη,
Εκεί ‘ καμε κ’ εκόπιασεν ετούτα που σας γράφει.
Στο Κάστρον* επαντρεύτηκε σαν αρμηνεύγει* η φύση,
Το τέλος του έχει να γενεί όπου ο Θεός ορίση.
αρμηνεύγει = συμβουλεύει, υποδεικνύει
Κάστρο = Ηράκλειο Κρήτης
Μαρκέλα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου