Σάββατο 21 Μαρτίου 2009

Επίσκεψη του Δημήτρη Μίγγα στη Λέσχη



«Η ζωή του συγγραφέα είναι ένα σπίτι που το κατεδαφίζεις και με τα υλικά της κατεδάφισης φτιάχνεις ένα βιβλίο».
Με αυτά τα λόγια περιέγραψε στα μέλη της Λέσχης Ανάγνωσης Κω ο συγγραφέας Δημήτρης Μίγγας τη διαδικασία της συγγραφής, όπως την έχει βιώσει ο ίδιος.Μας επισκέφθηκε, μετά από πρόσκλησή μας, στο χώρο συναντήσεων της Λέσχης την Πέμπτη 12 Μαρτίου, το απόγευμα και είχαμε τη χαρά να τον γνωρίσουμε από κοντά, να του θέσουμε ερωτήσεις και προβληματισμούς μας και να ανταλλάξουμε απόψεις και σκέψεις, συνοδεία εύγευστου κρασιού και εκλεκτών εδεσμάτων που είχαμε ετοιμάσει.
Από τις πρώτες ερωτήσεις που δέχτηκε ήταν γιατί κάποια θέματα τείνουν να επαναλαμβάνονται στα βιβλία του, στην οποία μας απάντησε ότι πρόκειται για ζητήματα που τον σημάδεψαν, τον προβλημάτισαν ή τον άγγιξαν και για τόπους που σημαίνουν κάτι για εκείνον. Η συνομιλία νεκρών με ζωντανούς, λόγου χάρη, κυριαρχεί στα βιβλία του Των κεκοιμημένων και Σπάνια χιονίζει στα νησιά, ενώ τη συναντάμε και στο τέλος στην Τηλέμαχου Οδύσσεια. Άλλα κοινά μοτίβα στα έργα του είναι η θάλασσα, τα ταξίδια σε μακρινά μέρη, το ποδόσφαιρο, και η συχνή εμφάνιση χαρακτήρων όπως ο δάσκαλος, ο συγγραφέας του χωριού ή του νησιού, οι φιλαρμονικές κ.λπ.
Συνήθως, ένα πραγματικό περιστατικό γίνεται η αφορμή μόνο για να ξεκινήσει μια ιστορία, το μασούρι γύρω από το οποίο εκείνος θα τυλίξει στη συνέχεια την κλωστή του βιβλίου. Ενδεικτικά ανέφερε ότι η ιδέα για την Τηλέμαχου Οδύσσεια γεννήθηκε όταν πριν χρόνια είδε κάποιον συγχωριανό του να τρέχει σε μια πλαγιά μαζεύοντας τα στραγάλια που του είχαν πέσει. Αυτή την εικόνα την κουβαλούσε στο μυαλό του αρκετό καιρό ώσπου ήρθε το πλήρωμα του χρόνου να την κάνει διήγημα και να τη δημοσιεύσει. Ο ήρωάς του ωστόσο, ο Τηλέμαχος, συνέχιζε να τον «καταδιώκει» και έτσι έγραψε και άλλες, πάρα πολλές ιστορίες γύρω από τον συγκεκριμένο χαρακτήρα, οι καλύτερες από τις οποίες αποτέλεσαν τελικά το βιβλίο που έχουμε πια εμείς στα χέρια μας.

Πολύ συχνά οι χαρακτήρες των έργων του συγκεντρώνουν χαρακτηριστικά ή υιοθετούν συμπεριφορές ανθρώπων που είναι υπαρκτοί στη ζωή του. Κάποιες φορές μάλιστα ο συγγραφέας ξεκινά «δανείζοντας» το αληθινό όνομα ενός οικείου του προσώπου σε κάποιον χαρακτήρα και το αντικαθιστά με ένα φανταστικό αρκετά αργότερα, όταν πια ο εν λόγω χαρακτήρας έχει αποκτήσει δική του πνοή και προσωπικότητα.
Παρεμβαίνουν οι προσδοκίες των αναγνωστών στην εξέλιξη της πλοκής των έργων του Δημήτρη Μίγγα; «Ο συγγραφέας χάθηκε», μας απάντησε, «όταν αρχίζει να λοξοκοιτάει τον αναγνώστη ή τον κριτικό». Ο ίδιος θέλει επιρροές του να είναι μόνο τα βιώματα και τα διαβάσματά του, ιδιαίτερα οι αγαπημένοι του συγγραφείς και ποιητές όπως οι N. Καζαντζάκης, M. Αναγνωστάκης, Γ. Σεφέρης, T. S. Elliot, Edgar Allan Poe και πάνω απ’ όλους ο Jorge Luis Borges για τον μαγικό ρεαλισμό του. Παραδέχτηκε πως διαβάζει πια όχι ως ξένοιαστος αναγνώστης αλλά ως υποψιασμένος συγγραφέας, ψάχνοντας δηλαδή στα έργα άλλων αρετές που και εκείνος θα υιοθετήσει ή λάθη που θα προσπαθήσει ν’ αποφύγει.
Θεωρεί την ποίηση ανώτερη μορφή λογοτεχνικού λόγου γιατί απαιτεί τη συμπύκνωση νοημάτων και ιδεών σε μικρές φόρμες. Ο ίδιος έχει δοκιμαστεί στο συγκεκριμένο είδος από την αρχή κιόλας της συγγραφικής του καριέρας, αφού με την ποίηση πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα (Αγκαλιάζεις τον άνθρωπο αν αγγίξεις τη θάλασσα, εκδόσεις Εντευκτηρίου, Θεσσαλονίκη 1995). Σε ποιο είδος όμως πιστεύει ο ίδιος ότι τα καταφέρνει καλύτερα; Νιώθει άνετος με όλα τα είδη, απαντά, αν και οι κριτικές λένε ότι το διήγημα τού πηγαίνει περισσότερο.
Στην ερώτηση αν θα επιθυμούσε να δει μεταφερμένο στον κινηματογράφο το Τηλέμαχου Οδύσσεια ή κάποιο άλλο από τα έργα του που ομολογουμένως προσφέρονται από άποψη πλοκής, αντέτεινε ότι φυσικά η μεγαλύτερη χαρά κάθε συγγραφέα είναι να γίνεται γνωστός για τα βιβλία του και να τα ζητούν για μετάφραση και εκδοτικοί οίκοι άλλων χωρών. Αν όμως μια ταινία μπορεί να γίνει η κερκόπορτα απ’ όπου πρέπει να περάσει ένα έργο του για να γίνει ευρύτερα γνωστό τότε δεν λέει όχι. Προσφάτως, μάλιστα, υπέγραψε συμφωνία με το Ινστιτούτο Καταλανικού Κινηματογράφου (ICC) για τηλεοπτική μεταφορά σε μίνι σειρά του βιβλίου του Στα ψέματα παίζαμε.
Όσο για τις συγγραφικές του συνήθειες, μας είπε ότι γι’ αυτόν η διαδικασία της συγγραφής έχει πολλά στάδια, με πρώτο την καταγραφή της ιστορίας του στο χαρτί. Από εκεί στον υπολογιστή όπου και θα το επεξεργαστεί περαιτέρω, αφήνοντας ελεύθερους τους χαρακτήρες των έργων του ν’ αποφασίσουν για τη συνέχεια της πλοκής και το τέλος της ιστορίας.
Ο Δημήτρης Μίγγας γράφει μόνο όταν έχει κάτι ουσιαστικό να πει ή όταν κάτι τον βασανίζει και όχι καταναγκαστικά ή κατόπιν πίεσης από άλλους παράγοντες. «Για μένα προτεραιότητα έχει η ζωή», μας είπε. «Άλλωστε, από πού ν' αντλήσει κανείς την πρώτη ύλη για τα βιβλία του, αν όχι από την ίδια τη ζωή; Έχει συμβεί να με πάρουν τηλέφωνο να πάμε για ούζα βράδυ και ενώ είχα απλώσει τα χαρτιά μου για να δουλέψω, τα παράτησα όπως ήταν και προτίμησα, φυσικά, να βγω. Όταν περνάω καλά, όταν ερωτεύομαι, θέλω να το ζήσω, δεν σκέφτομαι ότι εκείνη τη στιγμή θα έπρεπε να γράφω…»



Αποστολία

Δεν υπάρχουν σχόλια: